Krikolar, genelde elle çalıştırılan, kısa mesafelerde ağır yükleri kaldırmak için kullanılan, çalışma sisteminin temelini yüksek basınç uygulaması oluşturan bir araçtır. Krikolar kaldıraç ilkesine dayalı olarak ve genelde hidrolik etkisi ile çalışırlar. Krikolar genel olarak elle taşınabilir boyutta ve hafiflikte olsa da, binlerce ton ağırlığı kaldırabilecek güçte krikolar da bulunmaktadır. Krikonun en yaygın kullanım alanı, araçların lastik değişimleridir. Araçların bir kısmını yukarı kaldırmakta kullanılan araç krikoları, kullanım yerine göre insan ve mal güvenliği açısından ciddi tehlikeler yaratabilmektedir.
Bir kısım krikolar mekanik olarak çalışmaktadır. Kaldırma işlemi mekanik olarak gerçekleştirilen bu krikoların içinde yağ veya hidrolik bir sistem yoktur. Bunun yanında krikolar, kullanım yerine ve kaldıracağı yükün ağırlığına ve özelliklerine göre, çok çeşitli boyutlarda ve şekillerde üretilmektedir. 100 tona kadar kaldırma gücü olan krikolar vardır.
Ancak hangi boyutta ve güçte olursa olsun krikoların kullanımı, insan sağlığı ve mal güvenliği açılarından tehlike yaratmaktadır. Çünkü özellikle hidrolik sistemle çalışan ve çok büyük ağırlıkların altına giren krikolar, sıkıştırılan sıvı üzerine uygulanan basınç esası ile çalışmaktadır. Bu nedenle krikoların çalışanların ve işletmenin güvenliği bakımından periyodik bakımlarının mutlaka yaptırılması gerekmektedir.
Yasal olarak 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ve bu kanun esas alınarak çıkarılan İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği, bu yönde yasal düzenlemeleri getirmektedir. İşyerlerinde kullanılan iş araç ve gereçleri ile ilgili sağlık ve güvenlik yönünden uyulması gereken minimum koşullar bu yasal düzenlemelerde yer almaktadır.
Bir yandan insan sağlığı ve çalışan güvenliği bakımından diğer yandan mal güvenliği bakımından olası riskleri ortadan kaldırmak için Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından çıkarılan bu yasal düzenlemelere uymak zorunludur. İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği ekinde yer alan tablolarda (Ek 3 Bakım, Onarım ve Periyodik Kontroller İle İlgili Hususlar), krikolar, kaldırma ve iletme araçları grubunda yer almaktadır. Bu yüzden krikoların, ilgili standartlarda başka bir süre öngörülmemiş olması halinde, yılda en az bir kere periyodik kontrol ve muayanelerinin yaptırılması gerekmektedir.
Yönetmeliğe göre bu kontrol ve muayene işlemleri mutlaka yetkili kişiler tarafından yapılmalıdır. Kontrol ve muayene işlemleri, makine mühendisleri, makine teknikerleri veya yüksek teknikerler gibi yetkili kişiler tarafından yapılmamışsa, ne bu kontroller ne de düzenleyecekleri raporlar geçerli kabul edilmemektedir.
Yönetmelik ekinde bulunan tablolarda bu kontroller sırasında dikkate alınması gereken standartlar şu şekilde gösterilmiştir:
- TS 10116
- TS EN 280
- TS EN 818-6+A1
- TS EN 1495+A2
- TS EN 1709
- TS EN 12079-3
- TS EN 12927-7
- TS EN 13157+A1
- TS EN ISO 13534
- TS ISO 789-2
- TS ISO 3056
- TS ISO 4309
- TS ISO 7592
- TS ISO 9927-1
- TS ISO 11662-1
- TS ISO 12480-1
- TS ISO 12482-1
TÜRCERT belgelendirme kuruluşu, uygunluk değerlendirme ve belgelendirme çalışmaları yanında, test ve muayene hizmetleri de vermektedir. Krikoların periyodik muayenesi konusunda daha geniş bilgi edinmek ya da bu muayene ve kontrolleri yaptırmak ihtiyacı varsa, TÜRCERT belgelendirme kuruluşu, deneyimli yönetici ve çalışanları ile işletmelerin ihtiyaçlarını karşılamaya hazırdır.