Bütün vegan ve vejetaryen kuruluşları, veganlığın ve vejetaryenliğin, hayvan hakları, hayvan refahı, çevrecilik, insan hakları ve insan sağlığı ile nasıl bağlantılı olduğu konusunda insanları bilinçlendirmeye çalışmakta ve bu görüşleri savunmaktadır. Ayrıca bu kuruluşların geliştirdikleri logolar ve etiketler, paketlenmiş vegan ve vejetaryen gıda ürünleri için genişleyen pazarlardan yararlanmak için kullanılmaktadır.

Avrupa vejetaryen etiketi, Avrupa Vejetaryen Birliği tarafından kabul edilmiştir ve bugün yirmiye yakın Avrupa ülkesinde kullanılmak üzere lisanslanmıştır. Ulusal vejetaryen gruplar, bu etiketi kendi ülkelerinde yönetmektedir. Günümüzde Avrupa vejetaryen etiketi, genel olarak gıda ürünlerinde ve Avrupa’daki restoranlarda gösterilmektedir, ancak bu etiketi taşıyan bazı ürünler Amerika Birleşik Devletleri’ne de ihraç edilmektedir.

Avrupa vejetaryen etiketi, vejetaryen bir etikettir, vegan etiketi değildir. Bu yüzden süt, süt ürünleri ve yumurta içeren gıda maddeleri bu etiketi taşıyabilir. Ancak izin verilen yumurta veya yumurta ürünleri, kafeslerde yetiştirilen tavuklardan olmamalıdır. Süt ürünleri için tek koşul, hayvansal enzimler içermemesidir. Avrupa vejetaryen etiketi, süt ve süt ürünlerinin, otlaklarda serbest dolaşan ve kafeslenmemiş ineklerden elde edilmesini gerektirmemektedir. Ayrıca bu etiketi taşıyan tüm gıda ürünleri, jelatin ve benzeri hayvansal yan ürünler içermemelidir.

Vejetaryen Ürün Belgelendirme Nasıl Yapılıyor?

Üretici firmalar, vejetaryen üretim yaptıklarını kanıtlamak amacı ile vejetaryen ürün belgelendirme yolunu tutmak zorundadır. Ürünleri üzerine vejetaryen etiketini iliştirmek ve tüketicilere güvenilir vejetaryen ürünler sunmak için, üretici firmalar, belgelendirme hizmetleri veren, tarafsız ve bağımsız, akredite bir kuruluşa, ayrıntılı bir liste ile başvurmak zorundadır. Bu liste, etiketlenecek gıda ürünlerinin içeriklerini ve varsa katkı maddelerini içermelidir. Bu listeler genelde belli malzemeleri miktarlarına göre azalan sırada hazırlanmalıdır. Başvuru sahipleri, uzun bir katkı maddeleri listesini de göz önünde bulundurmalı ve kullanılıp kullanılmadıklarını ve hayvan kökenli olup olmadıklarını bu listede tek tek belirtmelidir. Ayrıca bu listelerde her bir gıda ürünü, lakto-ovo vejetaryen, lakto-vejetaryen, ovo-vejetaryen veya vegan olarak beyan edilmelidir.

İçerik kontrolünün yaklaşık yüzde 95’i, üretici firmalar ve tedarikçileri tarafından yazılı şartnamelere ve sertifikalara dayanmaktadır. Esasen birçok firma, Uluslararası Standartlar Örgütü (ISO) tarafından belgelendirilmektedir ve gıda kontaminasyonu dahil olmak üzere gıda güvenliği konularını ele alan Tehlike Analizi ve Kritik Kontrol Noktaları (HACCP) kriterlerini takip etmektedir. Bu durum, yetkili kuruluş tarafından gerçekleştirilen denetimlerde, firma üretim sürecinin sıkı bir şekilde düzenlendiğini bilmek açısından önemli olmaktadır.

Denetimler sonrasında gerekli kriterleri sağladığı anlaşılan ve onaylanan firmalara vejetaryen etiketi kullanması için izin verilmekte ve vejetaryen ürün belgelendirmesi gerçekleştirilmektedir.

Bu noktadan itibaren, vejetaryen etiketi taşıyan ürünler akreditasyon kuruluşunun şu kriterlerini karşılamış olmaktadır:

  • Hayvan eti ve karkas yağları gibi mezbaha yan ürünlerinden arındırılmıştır.
  • Hayvanlar üzerinde test edilmemiştir.
  • Ürün yumurta içeriyorsa, sadece serbest dolaşan tavuk yumurtası ve yumurta ürünleri kullanılmıştır. (Standartlar, hektar başına maksimum 1000 hayvanı geçmeyen bir sürü boyutunu, kuru altlık alanı olan kümesleri, tünemek için tünekleri ve yapay ışık yerine yeterli doğal ışığı içermektedir, gaga kesimi ve suni yumurta sarısı renklendiricileri içermemektedir).
  • Genetiği değiştirilmiş organizma (GDO) içermemektedir.
  • Vejetaryen olmayan ürünlerle çapraz kontaminasyon içermemektedir.

Tüketiciler, bir gıda ürününün gerçekten vejetaryen olup olmadığını belirlemek için kullanılan standartlar hakkında birçok soru ile karşı karşıyadır. Üretici firma tarafından sunulan bir içerik listesi ve tedarikçi sertifikaları, bir gıda ürününün içeriğini garanti etmek için yeterli olabilir mi? Belgelendirme kuruluşunda, listeleri kontrol eden ve içerik maddelerinin gerçekten hayvandan türetilmediğini belirleyen bir gıda teknolojisi uzmanı veya benzer niteliklere sahip bir kişi mevcut mudur? Gerçekten vejetaryen olduklarından emin olmak için bu gıda maddelerinin tedarik hattında ne kadar geriye gitmek gerekmektedir?

Bu endişleri ortadan kaldırmak ve tüketicilerde güven oluşturmak adına, belgelendirme kuruluşunu doğru seçmek ve bu kuruluş akreditasyonunu sorgulamak gerekmektedir.

Ulusal ve uluslararası kuruluşlar tarafından akredite edilen TÜRCERT Teknik Kontrol ve Belgelendirme AŞ, bilim ve teknoloji alanında dünyada yaşanan gelişmeleri yakından takip etmektedir ve sürekli kendini geliştiren güçlü bir çalışan kadrosuna sahiptir. Aynı zamanda modern test cihazları kullanmakta ve dünyanın her yerinde kabul gören test yöntemleri uygulamaktadır. TÜRCERT, bu güçlü altyapısı ile her sektörden firmalara verdiği test ve belgelendirme hizmetleri kapsamında, vegan ve vejetaryen sertifikası hizmetleri de sunmaktadır.